De Europese zuivelsector is tussen 2016-2019 met gemiddeld 7,7% per jaar gegroeid. Dat blijkt uit het trendrapport zuivel van het Nederlands onderzoeksbureau A-Insights. De financiële gegevens van meer dan 250 Europese zuivelbedrijven zijn onderzocht.

Marktanalyse Europese zuivelsector

Bedrijven met een focus op melkpoeder en/of het food-service segment laten de meeste groei zien: respectievelijk 13,7% en 13,3% in dezelfde periode. De marges staan echter onder druk. De gemiddelde EBIT-marge van de industrie daalde van 3,3% in 2016 naar 2,4% in 2019. Deze daling wordt voornamelijk veroorzaakt door hogere inkoopkosten van bedrijven en het niet volledig kunnen doorberekenen hiervan. 

Grafiek 1. Index omzet en gemiddelde melkprijs, 2016=100 

Nederlandse bedrijven lopen voorop in investeringen

De activawaarde neemt tussen 2016 en 2019 toe. Er wordt over de gehele linie van de Europese zuivelsector geïnvesteerd in extra capaciteit. Nederlandse bedrijven zijn hierin koplopers: als gevolg van de afschaffing van de melkquota zijn er aanzienlijke investeringen gedaan om het toegenomen aanbod van melk te verwerken. Zo blijkt uit het rapport.

Poolse bedrijven presteren bovengemiddeld

Poolse bedrijven weten als enige de verhouding tussen omzet en activa – de kapitaalefficiëntie – fors te verhogen. Op andere vlakken presteren Poolse zuivelbedrijven ook boven gemiddeld met een gemiddelde netto-omzetgroei van 15,3% in 2016-2019 en stijgende exportcijfers.  

Grafiek 2. Index materiële vaste activa en omzet 2019, 2016=100 

Grotere bedrijven halen hogere marges in coronatijd 

Grotere bedrijven zijn beter in staat om de omzet en marges op peil te houden dan kleinere spelers. De EBIT van de grootste bedrijven (>€500 miljoen netto-omzet) is consequent hoger dan de EBIT van kleinere bedrijven. Daar komt nog bij dat de zeer grote bedrijven het in het COVID-jaar 2020 aanzienlijk beter deden, met een kleine groei van de netto-omzet (+1.6%) en een verbeterde marge tot 5,7% EBIT. Dit is een groot contrast met kleinere bedrijven die een omzetdaling van -13,6% en een EBIT van 1,9% rapporteerden. 

Schaalvoordelen

De gegevens wijzen op duidelijke schaalvoordelen die voor grote zuivelproducenten een versterkende cyclus in het leven roepen, zoals een beter vermogen om de melkprijsdynamiek het hoofd te bieden en het hebben van een sterkere financiële positie om te onderhandelen en om te investeren. Maar er is een drempel: gemiddeld lijken echte schaalvoordelen zich pas voor te doen boven € 500 miljoen netto-omzet.  

Download hier het volledige trendrapport.

Auteur: Mathieu Geuskens, Senior Analyst Food & Agri