Eurofins Scientific is een internationaal bedrijf dat haar klanten voorziet van hoogwaardig laboratoriumonderzoek en advies. Eurofins Scientific is wereldwijd marktleider op het gebied van bio-analytische testen voor voeding, water, milieu en farmaceutische producten. De wortels van Eurofins liggen in de Franse wijnindustrie, licht Van der Moolen kort de activiteiten van zijn werkgever toe. “Zo’n 35 jaar geleden is door de familie van de eigenaren een methode ontwikkeld om de authenticiteit van wijn vast te stellen. In de loop der jaren is het bedrijf echter veel breder geworden tot wat we nu zijn. Maar de trends in etikettering zetten het product waar het allemaal mee begonnen is, weer even prominent op de kaart.”
Huidige etiketten
De nu nog geldende etiketteringsvoorschriften voor wijnbouwproducten zijn opgenomen in artikel 119 van Verordening (EU) nr. 1308/2013. Ook zijn de wettelijke voorschriften uit Verordening (EU) nr. 1169/2011 van toepassing. Een wijnetiket moet momenteel informatie bevatten over het alcoholgehalte, allergenen, inhoud, naam van de bottelaar, de producent, importeur of verkoper, land van herkomst en het lotnummer. En als het om een kwaliteitswijn gaat: de aanduiding BOB of BGA, met het gebied van herkomst. Behalve die verplichte etiketteringsvoorschriften, kan het wijnetiket nog aangevuld worden met enkele facultatieve vermeldingen. Denk daarbij aan het zwangerschapslogo, kwaliteits- of smaakaanduidingen, het oogstjaar en/of het druivenras(sen) of de naam en/of eigenaar van het wijnhuis.
Afwijkingen
De afgelopen jaren gaat het eigenlijk best goed als we kijken naar de hoeveelheid wijn die wordt getest op authenticiteit, aldus Van der Moolen. “We testen dan, heel kort door de bocht, is een Bordeaux wel een Bordeaux? We kijken naar de ingrediënten, herkomst, druivensoort et cetera. Al met al scoort zo’n 83 procent of iets meer daar goed op. Ongeveer zeventien procent echter niet, maar dat wil niet zeggen dat er dan automatisch fraude in het spel is. Het kan een productiefout zijn of iets anders, maar fraude is niet uitgesloten. De druivensoort kan afwijken, het alcoholpercentage kan onjuist zijn, het suikergehalte, de herkomst van de druiven, de kleur, de smaak, de ouderdom van de wijn. Al die zaken kunnen afwijken van wat er op het etiket staat, in veel van die gevallen kan fraude een rol spelen. Een brede screening is heel belangrijk omdat er zoveel verschillende elementen zijn die kunnen afwijken.”
Nieuwe etiketten
Niet alle zaken die kunnen afwijken, staan nu al op het etiket. En dat gaat per 8 december dit jaar veranderen door nieuwe wetgeving waardoor extra onderdelen op het etiket komen, zegt Van der Moolen. “De voedingswaarde komt er in het vervolg op te staan, zodat de klant weet hoeveel vet, suikers en koolhydraten erin zitten. Vooral bij suikers vermoed ik dat er veel meer afwijkingen gevonden zullen worden. Met de huidige methode zien we al dat zeven procent van de gevallen niet klopt.”
Verder komt per 8 december op het etiket te staan welke ingrediënten er in de wijn zitten en in het geval van een fles wijn die een alcoholpercentage heeft van minder dan tien procent, moet er een minimale houdbaarheidsdatum op de fles vermeld worden. “Die staat er eigenlijk nu nooit op en dat is best vreemd want op alle andere voedingsmiddelen, ook bier, staat wel een datum”, zegt Van der Moolen. “Op wijn met een hoger alcoholpromillage hoeft geen datum te staan omdat micro-organismen niet kunnen uitgroeien.”
Elektronische etiketten
Sommige wijnproducenten zullen op het papieren etiket al deze zaken gaan toevoegen, maar anderen zullen gebruik gaan maken van de mogelijkheid tot een elektronisch etiket. “Dat gaat dan via een QR-code op het etiket waarmee de consument in de winkel die additionele informatie kan bekijken. Maar daar ligt ook weer een stukje fraudegevoeligheid. Want wie gaat mij vertellen dat de informatie achter die QR-code niet door iemand wordt aangepast? Het is in theorie mogelijk dat wanneer ik in de winkel het etiket scan, de inhoud ervan veranderd is op het moment dat ik thuiskom en de fles open. En dat geldt ook voor retailers. Stel ze kopen een hoeveelheid wijn in, controleren die en leggen die in de schappen. Intussen zou dan de etikettering aangepast kunnen worden waardoor ze uiteindelijk iets heel anders blijken te verkopen dan ze zelf dachten. Dat is natuurlijk niet de bedoeling.”
Alert zijn
De aanstaande aanpassingen van het wijnetiket zijn voor verschillende groepen belangrijk, aldus Van der Moolen. “Allereerst voor de consument. Die wil meer zien tegenwoordig, dat geldt vooral voor jong volwassenen. Zij eisen meer informatie en willen ook zeker weten hoe gezond of ongezond hun aankoop is. Het is een combinatie van meer transparantie, eerlijkheid over de inhoud en voedselkwaliteit checken.” Ook wijnproducenten, retailers en inkopers moeten alvast gaan opletten, vindt Van der Moolen. “Alles wat tot 8 december nog gebotteld wordt kan nog op de oude manier, maar vanaf 8 december moet alles precies kloppen volgens de nieuwe wetgeving. Daar moet iedereen dus alert op zijn.”
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Eurofins Food Safety Solutions. Meer van Eurofins op VMT vind je hier.