Na doorbraak Oekraïense dam: voedselfraude weer op de loer

Na doorbraak Oekraïense dam: voedselfraude weer op de loer
Een graanterminal gelegen aan de oevers van het lege Kakhovka-reservoir nabij het dorp Marianske in de regio Dnipropetrovsk, Oekraïne. Foto genomen op 14 juni 2023. De graanterminal stopte de operatie reeds in 2022 vanwege de Russische invasie. Na de recente vernietiging van de Kakhovka-dam is toekomst ervan in gevaar. (foto: ANP/EPA/Stas Kozliuk).

De recente doorbraak van de Kakhovka-dam in Oekraïne deed honderdduizenden hectaren landbouwgrond overstromen. Zulke gebeurtenissen zijn steeds opnieuw een klap voor de leveringszekerheid van bepaalde producten, zoals graan. Voedingsmiddelenbedrijven moeten op zo'n moment weer extra scherp worden, want voedselfraude ligt op de loer.

Leveringstekorten kunnen het risico op voedselfraude vergroten, betoogt wereldwijde assurance partner LRQA. Bij deze tekorten gaan inkopers namelijk op zoek naar andere leveranciers en dan gebeurt het wel eens dat niet alle juiste voorzorgsmaatregelen worden genomen.

Ernstig risico voor voedselketen

Kimberly Coffin, Global Technical Director voor Supply Chain Assurance bij LRQA: “De huidige situatie wordt een wereldwijde voedselcrisis genoemd. Zowel de EU als de VN hebben beide waarschuwingen afgegeven: de voedselketen loopt een ernstig risico. Daarom moeten bedrijven waakzaam zijn tegen alle vormen van voedselfraude. Voedselproducenten moeten echt de maatregelen nemen om de integriteit van de toeleveringsketen en consumenten te beschermen.”

Maatregelen

Onder deze maatregelen vallen onder meer het handhaven van alle fabrieksaudits en het doen van risicobeoordelingen van de hele toeleveringsketen. Coffin: "Aangezien de dreiging van voedselfraude blijft opdoemen, moeten bedrijven ervoor zorgen dat internationale normen worden nageleefd en leveranciers – inclusief bron en/of herkomst – zijn geverifieerd."

Verkeerd geëtiketteerd

Alleen wanneer een producent de integriteit van zijn toeleveringen kan aantonen, kan het pas vertrouwen hebben dat er niet is geknoeid is. Gebeurt dat onvoldoende, dan bestaat er onder meer een risico op verkeerde etikettering. Coffin: "Verkeerd geëtiketteerd voedsel kan leiden tot wettelijke sancties en ernstige gevolgen hebben voor de voedselveiligheid. De bedrijven zelf lopen een gevaar. Kijk maar naar het paardenvleesschandaal in 2013, daardoor zijn ook bedrijven omgevallen." De voedingsindustrie moet in elk stadium van de toelevering waakzaam blijven op voedselfraude.”

Doorbraak

De recente doorbraak van de Kakhovka-dam in Oekraïne heeft honderdduizenden hectaren landbouwgrond doen overstromen. Er wordt verwacht dat ook dit wereldwijd een aanzienlijke impact zal hebben op de voedselvoorziening.

Prijzen stijgen weer

Vorig jaar bereikten de tarweprijzen al een nieuw record en hoewel de prijzen sindsdien zijn gedaald, wordt voorspeld dat Oekraïne, de op vijf na grootste tarwe-exporteur ter wereld, minder dan de helft als normaal gaat produceren. "Het incident bij de Kakhovka-dam heeft sindsdien de prijzen van de nog resterende tarwe opnieuw doen stijgen, met meer dan 8,5% procent in slechts zeven dagen en lijkt nog steeds te stijgen." Risico's groeien daarom substantieel.

Onderdeel van de collectie

Fraude

Voedselfraude is een groot probleem in de voedingsindustrie en krijgt veel aandacht van autoriteiten over de hele wereld. Hoe kun je fraude herkennen, welke soorten zijn er en wat zeggen wetgever en toezichthouder? Mis je iets in deze collectie of kun je iets toevoegen, laat het de redactie van VMT weten via redactie.vmt@vmnmedia.nl

Willem Paul de Mooij

Willem Paul de Mooij

Hoofdredacteur VMT

Willem Paul de Mooij is hoofdredacteur van VMT. Binnen VMT schrijft hij vooral over het thema Voedselveiligheid & Kwaliteit.

4 tips voor meer grip op voedselfrauderisico's

4 tips voor meer grip op voedselfrauderisico's

KENNISPARTNER - Waar geld in omgaat, zijn helaas vaak ook minder integere profiteurs actief. Ook als het om voeding gaat. Als trader, producent of retailer wil je graag grip op de keten en een eerlijk product van goede kwaliteit leveren. Maar weet je zeker dat geen van je leveranciers ooit een grondstof of product heeft verkocht met goedkopere ingrediënten dan was afgesproken? Voedselfraude-expert Hans van der Moolen van Eurofins deelt alles wat je moet weten om de frauderisico's te beheersen.

Analyses: voedselkwaliteit meten kan straks overal en door iedereen

Analyses: voedselkwaliteit meten kan straks overal en door iedereen

'Meten is weten': in de nabije toekomst is dat dankzij recente technologische ontwikkelingen niet langer voorbehouden aan een (proces)controlelaboratorium. Het kan ook op locatie en overal in de voedselketen. Snel inspelen op incidenten, fraude opsporen en efficiëntere monitoring.

5 tips over food defense en fraudebestrijding

5 tips over food defense en fraudebestrijding

QESH-manager Martin Scheijen heeft in zijn loopbaan veel te maken gehad met de onderwerpen food defense en fraudebestrijding. Wat zijn in zijn optiek de belangrijkste aandachtspunten en welke tips zou hij zijn collega's geven? <i>Dit artikel is verschenen in VMT 2 van 22 februari 2019.</i>

'Meldt bio issues proactief': Nicolette Klijn, directeur Skal Biocontrole over veranderende sector

'Meldt bio issues proactief': Nicolette Klijn, directeur Skal...

Enkele dagen nadat Skal Biocontrole het 5000ste biologische bedrijf registreert, kijkt Nicolette Klijn terug op haar eerste halfjaar als directeur. Opgaan in de NVWA wijst zij af. Veel te groot. De eierverwerkende industrie moet de gehele keten beter organiseren terwijl producenten met grote volumes bioproducten zich moeten aansluiten bij biologische sectororganisaties. "Meldt nieuwe ingrediënten en issues proactief!" <i>Dit artikel is verschenen in VMT 12 van 19 oktober.</i>

Webapp voert DNA-sequencing uit en detecteert besmettingsbron

Webapp voert DNA-sequencing uit en detecteert besmettingsbron

Besmetting in voedsel kan heel veel bronnen hebben. Doorgaans gaat het om een bacterie, maar waar komt die vandaan? Onderzoekers van de Hogeschool Leiden analyseren DNA daarvan en ontwierpen onder leiding van lector Astrid Heikema een webapp, waarmee bedrijven de bron van de besmetting kunnen detecteren.

Kosten van campylobacteriose door de onbewuste consumptie van onvoldoende verhitte kip

Kosten van campylobacteriose door de onbewuste consumptie van...

Onderzoekers hebben de kosten van campylobacter-infecties in Australië door besmette kip berekend. Wetenschappers kwantificeerden de kosten van ziektes die toe te schrijven zijn aan specifieke binnenlandse risicofactoren voor Campylobacter jejuni en Campylobacter coli.

Nieuw platform moet revolutie in bestrijden voedselfraude veroorzaken 

Nieuw platform moet revolutie in bestrijden voedselfraude veroorzaken

Vanaf 1 januari 2025 kunnen voedingsprofessionals gebruik maken van het nieuwe fraudeplatform European Food Fraud Community of Practice (EFF-CoP). Het platform moet onderzoek stimuleren en een gemeenschap vormen voor professionals om voedselfraude tegen te gaan.

Beeld: Shutterstock

Foodwatch: veel verboden bestrijdingsmiddelen belanden via omweg tóch...

Foodwatch stelt dat Europese bedrijven 48 soorten verboden pesticiden exporteren naar landen buiten de EU, waar de pesticiden wél toegestaan zijn. Via een omweg belanden veel verboden pesticiden in Nederlands voedsel. Die conclusie trekt Foodwatch uit cijfers van residumetingen van de NVWA.

Beeld: Shutterstock

Belgische recalls en veiligheidswaarschuwingen december: foutieve...

Dit zijn Belgische recalls en veiligheidswaarschuwingen voor december: foutieve houdbaarheidsdatum geitenkaas met spek, foutieve houdbaarheidsdatum verschillende kerstproducten en mogelijk salmonella in zaden.

Escherichia albertii-uitbraak gelinkt aan vermoedelijk besmet voedsel

Escherichia albertii-uitbraak gelinkt aan vermoedelijk besmet voedsel

Een zeldzame bacteriële infectie veroorzaakte in 2023 een uitbraak van gastro-enteritis bij scholieren in China. De vermoedelijke oorzaak is besmet voedsel. Daarmee is dit de eerste melding van een E. albertii-uitbraak buiten Japan.

Ook bijna 50 zieken in Noorwegen na consumptie van kiemgroenten

Ook bijna 50 zieken in Noorwegen na consumptie van kiemgroenten

Het aantal zieken door een salmonella-uitbraak in Noorwegen is opgelopen tot bijna 50. De bron van de uitbraak lijkt te liggen bij biologische luzernekiemen en lijkt verband te houden met de Zweedse uitbraak waar VMT eerder over berichtte.

Beeld: Shutterstock

Producenten reageren op uitstellen ontbossingswetgeving: 'Uitstel...

Recent werd bekend dat de invoering van de European Union Deforestation (EUDR) met een jaar wordt uitgesteld naar december 2025. Producenten hebben nu dus een jaar langer om zich voor te bereiden op deze wetgeving. Lost het uitstel de onduidelijkheid en aandachtspunten op? Zijn producenten gebaat bij het uitstel? VMT vroeg het aan verschillende producenten.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.