In 2020 zijn de vleesvervangers niet meer uit de schappen weg te denken, volgens de ABN Amro. Een eerder onderzoek van IRI Nederland liet zien dat de omzet van vleesvervangers sinds 2017 met 51% is gestegen, tegenover een daling van de omzet van vers vlees. Het marktaandeel van vleesvervangers in op dit moment 4.5% volgens de ABN Amro.
Groei vleesvervangers
Steeds meer voedingsmiddelenbedrijven gaan over tot het produceren van plantaardige vleesalternatieven. Zo besloot ook Vion recentelijk om te starten met de productie van plantaardige producten. Hoe gaat de verdere groei van vleesvervangers eruit zien? Gaat de afzet na een snelle groei weer net zo snel dalen, stabiliseert het marktaandeel of gaan vleesvervangers de verkoop van vlees inhalen?
ABN Amro schetst drie mogelijke ontwikkelingsscenario’s voor de groei van vleesvervangers in Nederland de komende tien tot vijftien jaar.
Vleesvervangers hebben slechts kort succes
Het eerste scenario dat door de ABN Amro wordt geschetst, is dat de markt voor vleesvervangers na een snelle groei weer zal inzakken. Het marktaandeel stijgt in dit scenario eerst nog flink, maar zal daarna weer behoorlijk dalen. Daarbij geeft de ABN aan dat de plantaardige vleesalternatieven mogelijk toch niet zo gezond blijken als in eerste instantie wordt gedacht.
Zo zijn er al campagnes verschenen die producenten van plantaardige producten aanvallen vanwege de ‘extreme bewerking’ van de producten. De Impossible Burger van Impossible Foods bevat bijvoorbeeld 21 ingrediënten per burger. De vraag of plantaardige vleesalternatieven nu eigenlijk wel zo gezond zijn kan op termijn leiden tot een daling van de afzet van de plantaardige alternatieven volgens de bank.
Het onderzoek van de ABN laat zien dat de voedingsmiddelenproducenten in dit eerste scenario de consumenten niet kunnen overtuigen van het gezonde aspect van plantaardige vleesimitaties. Consumenten zullen voor alternatieven gaan kiezen in plaats van vleesvervangers. Daarbij geeft de bank aan dat dit niet per se betekent dat consumenten weer meer vlees gaan eten, ze kunnen vleesvervangers ook inruilen voor groenten en peulvruchten.
Het aandeel van vleesvervangers wordt groter dan vlees
In dit scenario komt er volgens de ABN meer geld beschikbaar voor innovatie en marketing doordat grote producenten ervoor kiezen om vleesvervangers te produceren. In dit scenario zal ook geen schaarste ontstaan aan grondstoffen voor plantaardige vleesimitaties. Voedingsproducenten zullen in dit scenario de smaak en structuur van vleesvervangers verbeteren waardoor de populariteit toeneemt.
In dit scenario lukt het de producenten volgens de ABN om de plantaardige alter ook gezonder te maken, te voorzien van voldoende nutriënten en het zoutgehalte te verlagen. De bank geeft aan dat consumenten de vleesvervanger massaal zullen omarmen als producenten de producten gezonder kunnen maken en dit ook kunnen communiceren aan de consument.
In dit tweede scenario daalt de prijs van de vleesvervangers volgens de ABN waardoor de afzet gaat toenemen. Op dit moment zijn vleesvervangers in verhouding tot vlees nog relatief duur. In dit scenario gaat echter schaalvergroting plaatsvinden waardoor de prijs daalt en betaalbaar wordt voor iedereen.
Het marktaandeel van vleesvervangers stabiliseert
In het derde en laatste scenario blijft de prijs van vleesvervangers volgens de ABN gelijk aan de huidige prijs. Dit komt omdat schaalvergroting zal uitblijven. Door de hogere prijzen is de vleesvervanger niet voor iedereen betaalbaar waardoor de afzetten niet zullen toenemen.
In dit scenario blijven ook de verschillen in smaak en structuur tussen vlees en vleesvervanger groot. Daardoor zal in dit scenario de markt van plantaardige alternatieven gelijk blijven en niet groter worden dan die van vlees.
In dit laatste scenario gaan boeren volgens de ABN diervriendelijkere en duurzamere vormen van landbouw toepassen. Daardoor wordt vlees duurder, maar verdwijnt voor veel consumenten ook het bezwaar om vlees te consumeren.
Vleesvervangers op Food Future Event
Op het Food Future Event: U vraagt, wij draaien (door) op 7 april staat het onderwerp plantaardige eiwitten natuurlijk ook op het programma.
Op het event vertellen verschillende sprekers uit de praktijk hoe zij omgaan met de wensen van de consument. Zo is er een grote vraag naar plantaardige vleesvervangers. Tegelijkertijd wil dezelfde consument ook een product met zo min mogelijk ingrediënten, liefst zo onbewerkt mogelijk met niet te veel zout, maar wel smaakvol. Hoe dit voor elkaar te krijgen? Op het Food Future Event vertelt Joeri Hollink van Ojah hoe hij het doet.