Van oudsher is de kwaliteitsmanager vaak een man met veel ervaring en productkennis,” begint Arjo van den Berg, senior adviseur bij N&S Quality, uit te leggen. “Deze meneer mocht dan de laatste jaren van zijn werkende leven kwaliteitsmanager zijn. Nadat er een aantal voedselschandalen was geweest en voedselveiligheid belangrijker werd, namen veel voedselproducenten een jongedame aan die veel wist van voedselveiligheid. Samen vormden ze een goed team en veel kwaliteitsafdelingen werden steeds verder uitgebreid. Maar als je goed kijkt waar ze vandaag de dag mee bezig zijn, kun je je afvragen of al die administratieve randzaken nu wel echt thuishoren op een afdeling kwaliteit.”

Andere afdelingen

Van den Berg geeft een aantal voorbeelden. “Voor kwaliteitsborging stelde de kwaliteitsafdeling vragenlijsten op voor grondstoffenleveranciers.

Nu zie je vaak dat deze afdeling druk bezig is om al die lijsten zelf op te vragen, maar het is de afdeling inkoop die de grondstoffen inkoopt. Waarom vraagt die afdeling de lijsten niet op? Dat geldt ook voor ongediertebestrijding. Waarom is dit niet de verantwoordelijkheid van een technische dienst? Of metaaldetectie. Dit kan toch bij productie liggen? Het is belangrijk dat de kwaliteitsmanager advies geeft, maar dat de verantwoordelijkheid bij de verschillende andere afdelingen ligt.”

Directieverantwoordelijkheid

N&S Quality ziet dat de kwaliteitsafdeling het werk beter gaat verdelen en kan daarbij ook advies geven. Van den Berg: “Kwaliteit en voedselveiligheid moeten sterker in de cultuur van een bedrijf verweven worden. De directie moet zich veel meer bewust zijn van wat er op een kwaliteitsafdeling gebeurt. Beslissingen moeten door de directie gesteund worden. Het kan niet meer zo zijn dat gasten van de directie tijdens een rondleiding geen beschermende kleding en haarbescherming dragen. Kwaliteit en voedselveiligheid moeten prioriteit krijgen.”

Oorspronkelijke taak

Van den Berg vervolgt: “De trend dat retailers eisen dat voedselproducenten echt alles op het gebied van kwaliteit en voedselveiligheid in hun organisatie geregeld moeten hebben, sluit aan op mijn visie dat kwaliteit en voedselveiligheid directieverantwoordelijkheden zijn. De directie zal de nieuwe stakeholderanalyse en de risico-inventarisatie met betrekking tot fraudegevoeligheid moeten uitvoeren. Niet de kwaliteitsafdeling. Wanneer de directie veel bewuster bezig is met kwaliteit en voedselveiligheid kan de kwaliteitsmanager zich weer toeleggen op zijn oorspronkelijke taak: het gevraagd en ongevraagd advies geven.”

Kwaliteit in 2050

Over de voorspelling voor 2050 kan Van den Berg kort zijn: “Er zal op kwaliteits- en voedselveiligheidsgebied niet veel veranderen wat wetgeving betreft. Wel zullen directies van bedrijven zich veel meer bewust gaan worden van hun verantwoordelijkheid op dat vlak, waardoor de kwaliteitsmanager weer aan managen en adviseren toekomt.”