Truffeldieet zorgt voor radioactieve zwijnen in Beieren

Truffeldieet zorgt voor radioactieve zwijnen in Beieren

Beierse wilde zwijnen zijn wegens een te hoog gehalte aan radioactieve deeltjes onveilig verklaard voor consumptie. Onderzoekers toonden aan wat de bron is van de radioactiviteit die is aangetroffen in de dieren. Ze kwamen erachter dat zowel atoombommen uit de Koude Oorlog als de kernramp uit Tsjernobyl de oorzaak zijn van dit probleem.

Dit blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in Environmental Science & Technology.

De dieren aten radioactieve truffels, zo bleek uit onderzoek. Het wetenschapstijdschrift Science belicht waarom deze truffels radioactief zijn en hoe de Koude Oorlog en de kernramp Tsjernobyl ten grondslag liggen aan de radioactiviteit in deze wilde zwijnen.

Kernramp Tsjernobyl

In de eerste instantie werd de radioactiviteit uit de Beierse zwijnen afgeschoven op de kernramp die in 1986 plaats vond in Tsjernobyl. Ondanks dat de plaats van dit incident ongeveer 1300 kilometer van Beieren lag, leek dit de meest voor de hand liggende oorzaak. Door de jaren heen nam het niveau aan radioactiviteit in dieren af, behalve bij Beierse zwijnen. Inmiddels hebben de wetenschappers geconstateerd dat dit te wijten is aan het voedingspatroon van wilde zwijnen, die vooral in de wintermaanden volledig op truffels is gebaseerd.

Radioactiviteit nestelt dieper

De radioactiviteit die afkomstig is van de kernramp Tsjernobyl bedekt de grond als het ware met een laag aan radioactiviteit. Door middel van regenwater sijpelen de radioactieve deeltjes steeds dieper de grond in. Hierdoor hopen ze zich vervolgens op in de truffels. De zwijnen graven deze truffels vervolgens op, waardoor bij de consumptie de radioactieve deeltjes in hun lichaam blijven accumuleren.

Neerslag van atoombommen

Bin Feng, radio-ecoloog van de Leibniz Universiteit Hannover en de Technische Universiteit Wenen (TU Wien), trok in twijfel of de radioactiviteit in wilde zwijnen alleen door Tsjernobyl kwam. Hij vermoedde dat de zwijnen ook indirecte slachtoffers zouden kunnen zijn van nucleaire wapentests die hun hoogtepunt bereikten in de jaren zestig. Tijdens de Koude Oorlog zijn er meer dan 500 atoombommen in de lucht ontploft, waarbij nucleaire deeltjes in de atmosfeer zijn beland. Door de neerslag van regen zijn deze deeltjes in de bodem beland. Deze deeltjes zijn nu wijdverspreid in de bodem aanwezig, aldus Georg Steinhauser, een radiochemicus aan de TU Wien en medeauteur van de studie.

Gebrek aan aandacht

Het onderzoeksteam ontdekte dat de zwijnen radioactieve deeltjes bevatten, die zowel afkomstig zijn van de kernramp Tsjernobyl als de neerslag van de atoombommen. Een opvallende bevinding uit het onderzoek is dat alleen de neerslag van atoombommen al voor genoeg radioactiviteit zorgt dat de wilde zwijnen hierdoor onveilig zijn voor consumptie. De onderzoekers benadrukken een gebrek aan aandacht voor de milieu- en gezondheidseffecten van nucleaire wapentests tot nu toe. Dit onderzoek schetst een voorbeeld van hoe historische gebeurtenissen voor bodemvervuiling kunnen zorgen, die generaties blijft achtervolgen.

Didi de Koning

Didi de Koning

Redacteur VMT

Didi is sinds 2023 redacteur bij VMT en schrijft onder meer over voedselveiligheid & kwaliteit. 

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat voedingsmiddelen vrij zijn van stoffen die daar niet thuishoren. De overheid stelt daarom wettelijke normen en eisen voor contaminanten in levensmiddelen. Dit artikel zet de basics op een rij: hoe voorkom je contaminanten? Waar komen ze vandaan en wat doe je eraan?

Safe met Roos: hoe borg je de kwaliteit en veiligheid van nieuwe eiwitbronnen?

Safe met Roos: hoe borg je de kwaliteit en veiligheid van nieuwe...

De Gezondheidsraad adviseert Nederlanders 60 procent plantaardige eiwitten te eten en 40 procent dierlijke eiwitten. De eiwittransitie is nodig om de ecologische voetafdruk te verkleinen. De overheid verwacht van voedingsbedrijven dat zij deze verandering ketenbreed uitdragen. Bedrijven zijn volop bezig met productinnovaties en eiwitalternatieven, maar hoe zorg je ervoor dat deze nieuwe eiwitbronnen van hoge kwaliteit zijn?

Food Safety Event: digitale tool spoort voedselveiligheidsrisico's op

Food Safety Event: digitale tool spoort voedselveiligheidsrisico's op

Waaraan moet een bedrijf voldoen als zijstromen uit de voedingsindustrie worden hergebruikt? En waar heeft de industrie behoefte aan? Dit zijn belangrijke vragen die de voedselindustrie bezighouden. Antwoorden krijg je tijdens het Food Safety Event.

Beeld: NVWA

NVWA wil striktere hygiëne tegen vogelgriep en varkenspest

Vervoerders van onder meer pluimvee, eieren en varkens moeten "dringend" hun hygiënemaatregelen aanscherpen om verspreiding van de vogelgriep en Afrikaanse varkenspest te voorkomen. Daartoe roept de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de sector op. Die noemt het strikt opvolgen van een stappenplan voor de reiniging van onder meer vervoermiddelen "essentieel om verdere verspreiding van vogelgriep en varkenspest via diertransport te kunnen beperken".

Beeld: Shutterstock

4 trends voor 2025: fundamenteel voedzaam, rebels tegen regels,...

Het einde van het jaar nadert. De trends voor 2025 komen dan ook langzaam weer om de hoek kijken. Mintel voorspelt vier trends voor aankomend jaar: voedzame voeding 'als medicijn', rebelse consumenten die soms zoeken naar 'ongezonde' producten, veranderende ketens die leiden tot meer lokale of wereldwijde producten en samenwerking tussen technologie en landbouw. In dit artikel de vier trends verder uitgewerkt.

Invoering ontbossingswetgeving definitief uitgesteld: voorgestelde wijzigingen afgekeurd

Invoering ontbossingswetgeving definitief uitgesteld: voorgestelde...

De invoering van de ontbossingswetgeving (EUDR) is definitief uitgesteld tot december 2025. Het Europees Parlement ging akkoord met de voorgestelde uitstel van de wet. De EU-landen stemmen in met een jaar uitstel voor de invoering van de ontbossingswet, maar niet met de versoepelingen die het Europees Parlement wil.

Foto: Pixabay

Listeriose is voor zwangere vrouwen, foetussen en pasgeborenen...

Het risicio van een listeria-infectie tijdens de zwangerschap en de gevolgen daarvan blijken groter dan gedacht te zijn. Uit nieuw onderzoek blijkt dat Listeria monocytogenes, een bacterie die listeriose veroorzaakt, gevaarlijker is voor zwangere vrouwen en hun ongeboren kind dan aanvankelijk aangenomen werd.

Beeld: Shutterstock

Webinar: Voedings- of gezondheidsclaim maken? Hier ligt de focus van...

Producenten proberen zich door middel van claims te onderscheiden van andere producenten. Maar niet alles mag zomaar geclaimd worden. Hoe ziet zo'n traject van het maken van een claim eruit? Hoe weet je of een voedings- of gezondheidsclaim gemaakt mag worden? En hoe kijkt de NVWA naar dit onderwerp? Tijdens deze webinar zoomen drie verschillende sprekers uitgebreid in op claims.

Foto: Pixabay

Eerste geval van vogelgriep bij mens is bevestigd

In Canada is voor het eerst een vermoedelijk geval van H5N1 vogelgriep bij een mens vastgesteld. Het betreft een tiener uit British Columbia die vermoedelijk is blootgesteld aan een besmet dier. Volgens de autoriteiten is het risico voor de bevolking laag, maar het incident benadrukt het belang van waakzaamheid en onderzoek naar de overdracht van deze gevaarlijke ziekte.

NVWA: Meer dan helft claims manukahoning misleidend

NVWA: Meer dan helft claims manukahoning misleidend

Meer dan de helft van de 38 onderzochte websites die manukahoning aanbieden, gebruikt misleidende medische claims.

Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november: mogelijk metaaldeeltjes in salades Jumbo

Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november:...

In dit overzicht lees je de Nederlandse recalls en veiligheidswaarschuwingen van november: mogelijk metaaldeeltjes in salades Jumbo, koperen deeltjes in farmersalade Johma en mogelijk salmonella in salade Jumbo (update 20/11).

Beeld: Shutterstock

Column: Voedingsproducent heeft beperkt zicht op...

De Europese CSRD-wetgeving verplicht voedingsproducenten om de impact van externe factoren zoals klimaatverandering op hun bedrijfsvoering te analyseren. Hoewel veel grote bedrijven steeds meer inzicht krijgen in hun impact op het milieu en sociale omstandigheden, ontbreekt vaak een gedetailleerd beeld van hoe deze externe factoren hun eigen financiële weerbaarheid beïnvloeden.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.