Wat is de wettelijke grenswaarde voor industrieel geproduceerd transvet in levensmiddelen?

Wat is de wettelijke grenswaarde voor industrieel geproduceerd transvet in levensmiddelen?

KENNISPARTNER - In de loop der jaren is in een aantal wetenschappelijke studies benadrukt dat de inname van transvet via voeding zo laag mogelijk moet zijn om gezondheidsrisico's te voorkomen. Dit heeft geleid tot het instellen van een wettelijke grenswaarde voor industrieel geproduceerd transvet in levensmiddelen. Deze is opgenomen in Verordening (EU) nr. 2019/649, die vorig jaar in werking is getreden.

Wat is transvet?

Transvet is een vorm van onverzadigd vet. De meeste mensen zullen gehoord hebben dat onverzadigd vet gezond is en verzadigd vet ongezond. Transvetzuren zijn echter nóg ongezonder dan verzadigde vetzuren. Dit komt doordat het lichaam transvet moeilijker kan verwerken en het verhoogt daardoor het risico op hart- en vaatziekten. Transvet is van nature in kleine hoeveelheden aanwezig in zuivel en vlees van herkauwers.

koekjes_cropped-70-0-0-0-0Daarnaast wordt het industrieel gemaakt, door het gedeeltelijk harden van vetten. Dit wordt gedaan om producten zoals harde margarine, snacks en koek een stevigere structuur te geven en een langere houdbaarheid. Sinds bekend is dat transvet erg ongezond is, zijn productietechnieken aangepast waardoor er minder transvetzuren ontstaan bij het bewerken van oliën en vetten.

Nieuwe verordening

In mei 2019 is Verordening (EU) nr. 2019/649 in werking getreden met als doel de gezondheid van de consumenten te beschermen en de Europeanen gezondere voedingsopties te bieden. In deze verordening staat dat er maximaal 2 gram transvet per 100 gram vet aanwezig mag zijn in voor de eindverbruiker bestemde levensmiddelen, met uitzondering van de in vetten van dierlijke oorsprong van nature aanwezige transvetzuren.

Om aan deze eis te kunnen voldoen moeten exploitanten die levensmiddelen aan andere exploitanten leveren die niet bestemd zijn voor de eindverbruiker of detailhandel, informatie geven over het gehalte aan transvetzuren wanneer dat meer dan 2 gram per 100 gram vet bedraagt. Op deze manier kan worden voorkomen dat in een product voor de eindverbruiker het gehalte aan transvet te hoog wordt. Vanaf 2 april 2021 moeten alle producten die in de handel worden gebracht voldoen aan deze Verordening.

Definities vetten

Naast de verplichting om een transvetgehalte van meer dan 2 gram per 100 gram vet door te geven aan een andere exploitant, wordt er ook vaak door retailers gevraagd om het transvetgehalte in productinformatiesystemen aan te geven.

Wat wordt bedoeld met het gehalte aan transvet? Zoals hierboven al is aangegeven, is transvet een vorm van onverzadigd vet.

In Verordening (EU) nr. 1169/2011 worden de volgende definities gegeven over vetten in het algemeen en de verschillende soorten vet:

  • vetten: alle lipiden, fosfolipiden inbegrepen;
  • verzadigde vetzuren: vetzuren zonder dubbele binding;
  • transvetzuren: vetzuren met één of meerdere niet-geconjugeerde (d.w.z. door ten minste één methyleengroep gescheiden) dubbele koolstof-koolstofbindingen in de transconfiguratie;
  • enkelvoudig onverzadigde vetzuren: vetzuren met één dubbele binding in de cis-configuratie;
  • meervoudig onverzadigde vetzuren: vetzuren met twee of meer door een methyleengroep gescheiden dubbele bindingen in de cis-configuratie.

Geen transvetzuren in de voedingswaardetabel

Op het etiket van een voorverpakt levensmiddel mogen transvetzuren niet worden opgenomen in de voedingswaardetabel. De inhoud van de voedingswaardetabel is vastgelegd in Verordening (EU) nr. 1169/2011. Hierin staat aangegeven welke voedingswaarden verplicht zijn te vermelden. Voor wat betreft de vetten zijn dat de totale hoeveelheid aan vetten en het gehalte aan verzadigde vetzuren.

De consument kan uit het etiket niet afleiden óf en hoeveel transvet een product bevat”

De verplichte voedingswaarden mogen worden aangevuld met een aantal vastgestelde andere nutriënten, waaronder enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetzuren. Transvetzuren worden hier niet genoemd en mogen dus niet worden vermeld in de voedingswaardetabel. Dit betekent dat de consument uit het etiket dus niet af kan leiden óf en hoeveel transvet een product bevat. De hoeveelheid transvetzuren moet wel worden meegeteld in de totale hoeveelheid vetten.

Claims

Ook bij het vermelden van voedingsclaims zoals arm aan verzadigde vetzuren of vrij van verzadigde vetzuren, speelt het gehalte aan transvetzuren een rol. In de voorwaarden voor deze claims is vastgesteld dat de som van verzadigde vetzuren en transvetzuren niet groter mag zijn dan een bepaalde hoeveelheid. De claims zijn alleen toegestaan als wordt voldaan aan deze voorwaarden, welke zijn opgenomen in de bijlage van Verordening (EG) nr. 1924/2006.

Dit artikel is gesponsord door Normec Foodcare

Foto: Shutterstock

Dit is waarom er in januari strengere regels komen voor de verkoop...

De laatste jaren is rauwe melk populair onder consumenten die op zoek zijn naar natuurlijke, onbewerkte voedingsmiddelen. Hoewel de voedselveiligheid van rauwe zuivelproducten in Nederland relatief goed is, blijft de consumptie ervan risicovol. Regels rondom verkoop worden daarom per 1 januari 2025 aangescherpt. Dit artikel zet het op een rij.

Gerard Kramer, specialist agro-food 
bij Nutrilab: 
“Veel allergenen vinden hun oorsprong al op het veld of tijdens het transport.”

Nieuwe allergenenwetgeving dwingt voedingsbedrijven komend jaar tot...

Vanaf 1 januari 2026 treedt de strengere wetgeving in werking die voedingsbedrijven verplicht allergenen nauwkeurig in kaart te brengen en te kwantificeren. Een aanzienlijke verandering, vooral voor kleinere bedrijven, die tot nu toe vaak uit voorzorg 'kan bevatten'-claims hanteerden.

Nienke Faber, operationeel manager bij Normec Label & Specification: “Nieuwe regelgeving zorgt 
voor meer transparantie.”

Communicatie over je product is een vak apart

Voor retailers en producenten is het belangrijk en wenselijk om unieke producteigenschappen zoveel mogelijk te benadrukken, bijvoorbeeld via een etiket. Consumenten hechten echter ook waarde aan transparante etiketten, met kloppende informatie. Die twee hoeven elkaar niet te bijten, maar het is soms wel een dun koord om op te dansen. Normec Foodcare helpt daarbij. Volgens Nienke Faber zijn er verschillende trends die producenten en retailers niet alleen nu al in de huidige markt, maar ook in 2025 in overweging moeten nemen.

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Overzicht: Zo voorkom je contaminanten in levensmiddelen

Consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat voedingsmiddelen vrij zijn van stoffen die daar niet thuishoren. De overheid stelt daarom wettelijke normen en eisen voor contaminanten in levensmiddelen. Dit artikel zet de basics op een rij: hoe voorkom je contaminanten? Waar komen ze vandaan en wat doe je eraan?

Veldbonenfusilli van eigen oogst: 'Mijn bonen hebben nog geen kilometer afgelegd'

Veldbonenfusilli van eigen oogst: 'Mijn bonen hebben nog geen...

Geert Lindenhols teelt niet alleen verschillende gewassen, hij maakt er ook eindproducten van zoals koolzaadolie en veldbonenfusilli onder het merk Geerts Best. Dat doet hij niet alleen voor zichzelf maar ook voor andere eiwitboeren in Nederland. Zijn doel? "Meer waardering voor plantaardige eiwitten uit Nederland."

Vet verlagen door toevoegen van champignons? Puree kan tot 41% vet verminderen

Vet verlagen door toevoegen van champignons? Puree kan tot 41% vet...

Scelta Mushrooms won in Parijs de SIAL Innovatie Award voor het product Fungible. Dit is een vetvervanger die de producent maakt voor gebruik in vlees en plantaardige producten. De vetvervanger kan het vet in producten tot 41% verlagen. VMT sprak op de beurs met de producent over het nieuwe product.

Brandbrief voor PFAS-verbod 2026: 'Dit is de laatste noodkreet'

Brandbrief voor PFAS-verbod 2026: 'Dit is de laatste noodkreet'

Vooruitlopend op een mogelijk Europees verbod moet Nederland al in 2026 een landelijk PFAS-verbod hebben. Daarvoor pleiten diverse waterschappen, die een brandbrief naar het Rijk opstellen. Het idee hiervoor kwam uit het Brabantse waterschap De Dommel en steeds meer waterschappen sluiten aan.

Beeld: Shutterstock

Farm to Fork-strategie teleurstelling voor duurzame etikettering? Dit...

2024 markeert het einde van de programmaperiode van de Farm to Fork (F2F)-strategie. Dit gaat gepaard met een gevoel van teleurstelling. Een van de belangrijkste doelstellingen van de strategie was het integreren van duurzaamheid in de huidige en toekomstige regelgeving voor voedseletikettering. Hierbij waren er hoge verwachtingen. Tot nu toe zijn deze verwachtingen niet waargemaakt. In dit artikel de meest recente ontwikkelingen op een rij.

Mijn artikeloverzicht kan alleen gebruikt worden als je bent ingelogd.